Tungsten

Yerkabuğunun milyonda 1.25’sini (1,25 ppm) kadarını oluşturan tungsten, yer kabuğundaki bolluğu ile 19.sırada yer alır. Gümüş grisi renginde bir metal olan tungstenin atom numarası 74 ve atom ağırlığı 183.85′ dir. Tungsten 3410°C ile en yüksek erime noktasına sahip en ağır elementtir. Yoğunluğu 20 °C de 19.3 g/cm3 ‘dür. Aşınmaya karşı direnci, ısı ve elektrik iletkenliği yüksek, genleşme katsayısı düşüktür. 1650°C’den yüksek sıcaklıklarda tungsten en yüksek gerilim mukavemetine sahiptir. Yirmiden fazla tungsten ihtiva eden mineral mevcutsa da ancak şelit ve volframit ekonomik olarak işletilen tungsten mineralleridir- Şelit (CaWO4) bileşimi kalsiyum volframittir. Saf halde iken %80,6 WO3, %64 W içerir. Beyaz, kirli beyaz, sarımsı, pembemsi renklerde bulunmaktadır. Sertliği 4.5, yoğunluğu 6 g/cm3 tür. Yumuşak ve kırılgandır.

Türkiye’de Tungsten Yataklarının Durumu

Türkiye’de ilk tungsten(volfram) cevheri 1945 yılında Söğüt-Dudaş antimon yatağında bulunmuştur. Ancak bazı kaynaklarda 1910’lu yıllarda Türkiye’den Almanya’ya tungsten konsantresi ihraç edildiği bilgisi yer almaktadır. Türkiye’deki en önemli tungsten yatakları Bursa Uludağ ve Keban bölgelerinde bulunmaktadır. Uludağ’daki tungsten oluşumları, 10 dünyadaki tungsten rezervinin yüzde 4’üne tekabül eder. Bunun dışında Türkiye’de; Çanakkale (Çakıroba, Hamdibey), Niğde (Gümüşler), Yozgat (Akdağmadeni) ile birlikte yaklaşık 30 farklı tungsten yatağı bulunmaktadır.

Tungsten cevherleri bulunduğu halde Türkiye’de tungsten madenciliği ve üretimi yapılmamaktadır. Bu sebeple tungsten ürünleri ithal edilmektedir. En fazla ferrotungsten alaşımı ithal edilmektedir.